Քաղաքակրթության կայացման հենց սկզբից մինչև մեր օրեր կանայք անփոխարինելի դերակատարում են ունեցել հասարակության կառուցվածքի ձևավորման, խաղաղության, բարեկեցության ու կայունության գործում։ Չնայած բոլոր մարտահրավերներին և խոչընդոտներին՝ կանայք շարունակաբար ապացուցել են, որ տոկունության, անկոտրում կամքի, ինտելեկտի, մասնագիտական ու բանակցային հմտությունների շնորհիվ կարող են նշանակալի դեր ունենալ ցանկացած ոլորտում, նպաստել խաղաղության ձևավորմանն ու հակամարտությունների կանխարգելմանը, լինել գործընկեր ու առաջնորդ, պատասխանատու աշխատակից ու խաղաղության բանագնաց, դեսպան, ծովագնաց ու գիտնական:
Կանանց դերը, անշուշտ, ցանկացած ոլորտում է անփոխարինելի։ Կոտրելով կարծրատիպերը, անցնելով սահմաններն ու փոխելով աշխարհում ընդունված հասարակական նորմերը՝ կանայք անջնջելի հետք են թողել մարդկային առաջընթացի վրա։ Օրինակ` Կլեոպատրան, Ժաննա դ՛Արկը, Հատշեպսուտը, առաջնորդելով բանակներ և ձևավորելով պատմության ընթացքը, ճանապարհ են հարթել կանանց ապագա սերունդների համար և հաստատել են իրենց ազդեցությունը այնպիսի ոլորտներում, որոնք ավանդաբար առաջնորդել են տղամարդիկ։
Արվեստում և մշակույթում կանայք մեծ ժառանգություն են թողել՝ մարտահրավեր նետելով ավանդական նորմերին և վերաիմաստավորելով գեղարվեստական արտահայտչականությունը։ Ջեյն Օսթինի և Վիրջինիա Վուլֆի գրական գլուխգործոցներից մինչև Ֆրիդա Կալոյի և Ջորջիա Օ՛Քիֆի հեղափոխական ստեղծագործությունները, կանայք գրավել են հանդիսատեսին իրենց ստեղծարարությամբ, ինտելեկտով և տեսլականով։
Գիտության և նորարարության ոլորտում, ընդդիմանալով խտրականությանը, կանայք դարձել են բեկումնային հայտնագործությունների հեղինակներ։ Ռադիոակտիվության վերաբերյալ Մարի Կյուրիի հետազոտությունից մինչև Ռոզալինդ ֆրանկլինի ներդրումը ԴՆԹ-ի կառուցվածքի բացահայտման գործում, կանայք եղել են գիտության առաջնագծում՝ վերափոխելով աշխարհի մասին մեր պատկերացումները և ընդարձակելով մարդկային գիտելիքների սահմանները։
20-րդ դարի սկզբում մեծ թափ ստացավ կանանց իրավունքների համար պայքարը, երբ ընտրական իրավունքների շարժման ժամանակ Սյուզան Բ․ Էնթոնին, Էլիզաբեթ Քեդի Սթենթոնը և Էմելին Փանքհերսթը պայքարում էին հավասար իրավունքների համար։ Նրանց պայքարն ամփոփվեց նշանակալից հաղթանակով, ինչը Միացյալ Նահանգներում 1920 թվականին կանանց ընտրելու իրավունք ընձեռնեց։
Բիզնեսի աշխարհում կանայք բարձրացրել են իրենց դիրքերը՝ գլխավորելով աշխարհի ամենանորարար և հաջողակ ընկերությունները։ Շատ տեխնոլոգիական առաջատարներ, ինչպիսիք են` Google-ը, Microsoft-ը, YouTube-ը և այլն, նախապատվություն են տվել կանանց առաջնորդությանը։ Ահա մի քանի ակնառու օրինակ։
- Շերիլ Սանդբերգը՝ Facebook-ի գլխավոր գործառնական տնօրենը, վճռորոշ դեր է ունեցել ընկերության աճի և համաշխարհային ընդլայնման գործում։ Նա նաև «Lean In» բեսթսելլերի հեղինակն է, որը աշխատավայրում գենդերային հավասարության կարևոր հարցեր է շոշափվում։
- Սյուզան Վոյցիցկին՝ YouTube-ի գործադիր տնօրենը, առանցքային դեր է խաղացել հարթակի հետագծի ձևավորման և այն մուլտիմեդիա հսկա դարձնելու գործում։ Մինչև YouTube-ում ղեկավար պաշտոն ստանձնելը նա նաև եղել է Google-ի առանցքային գործիչներից։
- Սաթյա Նադելան՝ Microsoft-ի գործադիր տնօրենը, միևնույն ժամանակ, ընդգծել է բազմազանության և ներառականության կարևորությունը՝ գիտակցելով կանանց անգնահատելի ներդրումը նորարարության և ընկերության առաջմղման գործում։
- Ինդրա Նույին՝ PepsiCo-ի նախկին գործադիր տնօրենը, մշտապես դասվում է բիզնեսում ամենահզոր կանանց շարքում՝ ապահովելով սննդամթերք և ըմպելիքներ արտադրող աշխարհի խոշորագույն ընկերություններից մեկի զգալի աճն ու ընդլայնումը։
- Ջիննի Ռոմետին՝ IBM-ի (Միջազգային գործարար մեքենաներ) նախագահ և գործադիր տնօրենը, ղեկավարել է ընկերությունը վերափոխումների և նորարարությունների ժամանակաշրջանում՝ ընկերությունն ուղղորդելով դեպի նոր ոլորտներ, ինչպիսիք են` արհեստական բանականությունը և ամպային հաշվարկը։
- Մեգ Ուիթմենը ղեկավար պաշտոններ է զբաղեցրել մի քանի խոշոր ընկերություններում, այդ թվում՝ eBay-ում և Hawlett Packard Enterprise-ում։ Որպես eBay-ի նախկին գործադիր տնօրեն` նա վերահսկում էր դրա արագ աճը՝ դարձնելով այն աշխարհի ամենամեծ առցանց շուկաներից մեկը։
- Էլլա Ֆիցջերալդը, ում հաճախ անվանում են «Երգի առաջին տիկին», ամերիկացի ջազ վոկալիստ էր, ով ոչ միայն կոտրեց ռասսայական արգելքները հիմնականում սպիտակամորթ տղամարդկանց կողմից գերակշռող ջազի աշխարհում, այլև մարմնավորեց ֆեմինիզմը։ Կյանքում շարունակաբար բախվելով խտրականության և դժբախտությունների՝ նա հասավ մեծ հաջողությունների։
Անդրադառնալով պատմության ընթացքում կանանց անցած ուշագրավ ճանապարհին՝ ակնհայտ է, որ ջազում, բիզնեսում, ՏՏ-ում և ամենուր կանայք են: Նրանք շարունակում են կոտրել պատնեշները, հաղթահարել խոչընդոտները և վերափոխել աշխարհը։
Արժևորելով և մեծագույն հարգանքի արժանացնելով կանանց անցյալի և ներկայի ձեռքբերումները՝ պետք է վերահաստատել դրանք և կառուցել այնպիսի ապագա, որտեղ յուրաքանչյուրը` կին թե տղամարդ, հնարավորություն ունենա կայանալու, հաջողության հասնելու և իր հետքը թողնելու աշխարհում։
Շնորհավոր Կանանց միջազգային օրը։