02Մյս
Սքրոլ, քլիք, գնում․ ինչպե՞ս են ձևավորվում ծախսելու քո սովորությունները

Նկատե՞լ ես, թե ինչպես կարող է Instagram-ի մի կարճ Reel-ն ազդել որևէ իր գնելու քո որոշման վրա։ Մի անհանգստացիր, դու միայնակ չես։ Սոցիալական մեդիան արդեն վաղուց դուրս է եկել պարզապես հաղորդակցման հարթակ լինելու տիրույթից՝ վերածվելով սպառողական նորարար ու հզոր միջավայրի։
Սոցիալական մեդիայի բազմաթիվ հարթակներ՝ Facebook-ը, Instagram-ը, TikTok-ը և նույնիսկ YouTube Shorts-ը, ազդում են ոչ միայն տեղեկատվության սպառման, այլև ամսական ծախսերի ձևավորման վրա։ Երբ ծախսերն աճում են, եկամուտ և ծախս հարաբերակցությունը հաճախ խախտվում է։
Ավելի քան 230 միլիարդ դոլար․ ըստ Statista-ի տվյալների՝ 2024-ին հենց այսքան է գնահատվել սոցիալական մեդիայի գովազդային շուկան, ինչը փաստում է՝ այն լրջորեն ազդում է մեր ծախսերի, եկամուտների կառավարման և գնումների վարքագծի վրա։ Իսկ ինչպե՞ս․ վերլուծենք քայլ առ քայլ։
Թիրախավորված գովազդ կամ targeting
Մինչ դու մտածում ես ինչ-որ ապրանքի մասին, նույն ապրանքի գովազդն արդեն քո Facebook-ի ֆիդում է։ Պատահակա՞նություն է։ Բացարձակապես ոչ։ Սոցիալական մեդիայի ալգորիթմները հավաքում են քո հետաքրքրությունները, որոնումները և փոխազդեցությունները՝ քեզ ուղղված անհատականացված առաջարկներ ցուցադրելու համար։
Ըստ Forbes-ի՝ ռեթարգեթինգի և պերսոնալիզացիայի շնորհիվ օգտագործողների ուշադրությունը պահելու հավանականությունը մեծանում է գրեթե 400%-ով։
Ինֆլուենսերների դերը
Բրենդներն այլևս չեն խոսում միայն իրենց անունից․ հիմա նրանք խոսում են վստահելի դեմքերով։ Միկրո և նիշային ինֆլուենսերները (մինչև 100K հետևորդ) ունեն բարձր վստահություն հատկապես իրենց հավատարիմ լսարանի շրջանակում։
Հետազոտություններն էլ գալիս են փաստելու, որ միկրոինֆլուենսերների հետ համագործակցող բրենդներն ունեն 60% ավելի բարձր ներգրավվածություն, քան խոշոր աստղերի դեպքում։
FOMO՝ բաց թողնելու վախը
Հաճա՞խ ես լսում հետևյալ արտահայտությունները, չէ՞․ «Միայն այսօր», «Մինչև 50% զեղչ», «Վերջին 5 հատը» և այլն։ Սրանք պարզապես բառեր չեն, այլ միտված են հատուկ նպատակի՝ ակտիվացնելու FOMO-ն՝ Fear of Missing Out կամ «հնարավորությունը բաց թողնելու վախը»։
FOMO-ի ազդեցության վերաբերյալ հոգեբանական և սպառողական վարքի հետազոտությունների արդյունքները միանշանակ են․ FOMO-ն սպառողներին դրդում է կայացնել արագ ու հաճախ ոչ ռացիոնալ որոշումներ՝ պարզապես «մյուսներից հետ չմնալու» համար։
Իմպուլսիվ գնումներ
Մի քանի քլիք, մի քիչ էմոցիա, և դու արդեն ապրանք ես պատվիրել։ Իմպուլսիվ գնումները դարձել են սպառման նոր նորմա։ Գոյություն ունի շատ հստակ պատճառ․ համացանցն ու սոցիալական ցանցերը մտածելու ժամանակ պարզապես չեն թողնում։
Ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ տեսողական և էմոցիոնալ կոնտենտը մեծացնում է իմպուլսիվ գնումների հավանականությունը մինչև 70%-ով։ Մենք վճարում ենք կատարում՝ առանց համեմատելու գներն ու ուսումնասիրելու այլընտրանքները։
UGC և հետադարձ կապ
Սոցիալական մեդիայի մեծագույն ուժերից մեկը՝ օգտատերերի կողմից ստեղծված կոնտենտը, վստահություն է ներշնչում։ Երբ մենք տեսնում ենք, որ ուրիշներն արդեն օգտվել են այդ ծառայությունից կամ ապրանքից, մեր կասկածները նվազում են։ Պատահական չէ, որ սպառողների 83%-ը վստահում է այլ օգտատերերի կարծիքին ավելի, քան բրենդային գովազդին։ Կարճ տեսանյութեր, ռեալ փորձառություն, իրական կարծիքներ․ ահա թե ինչն է այսօր ազդում մեր որոշումների վրա։
Երբ գիտակցում ենք այս մեխանիզմները, կարող ենք ավելի խելամիտ որոշումներ կայացնել, կազմել բյուջե, սահմանել գնումների չափ ու նպատակը։ Հետևաբար սոց․ մեդիան կարող է լինել ինչպես ռիսկային, այնպես էլ խելամիտ գործիք՝ ճիշտ մոտեցման դեպքում։
Իսկ եկամուտների և ծախսերի պլանավորման մասին մասին կարող ես կարդալ մեր այս բլոգում։
Կարդա նաև...
Աուդիտի և բիզնես խորհրդատվության համաշխարհային հսկա PricewaterhouseCoopers-ը կանխատեսել է, թե 2030 թվականին արհեստական բանականությունն ինչ վնաս կհասցնի աշխատաշուկային։
Հիմա ուսումնական տարին արդյունավետ սկսելու, ժամանակը ճիշտ օգտագործելու և հստակ նպատակներ սահմանելու մասին պատմելու ժամանակն է: Քանի որ ուսումնական տարուն մնացին հաշված օրեր, մենք կազմել ենք քեզ անհրաժեշտ իրերի չեքլիստ:
Առավոտյան քեզ արթնացնում է Google Assistant-ը, հետո Spotify-ն առաջարկում է լսել քո ամենասիրելի երգը, այնուհետև ստանում ես հիշեցում օրվա անելիքների մասին, վերջում էլ Netflix-ն է առաջարկում ֆիլմ դիտել: